Lirika nga MENTOR HOXHA
Mentor Faik Hoxha është gazetar, poet dhe kritik letrar i njohur në Shqipëri. Ka botuar qindra artikuj politikë, social e kulturorë, mbi 500 intervista exluzive me figurat më të njohura publike shqiptare të viteve të fundit: me presidentë, kryeministra, kryeparlamentarë, ministra, deputetë, diplomatë, shkrimtarë, misse, gazetarë, aktorë, këngëtarë, valltarë, sportistë etj. Shumica e artikujve dhe intervistave të tij janë publikuar në faqet e para të gazetave dhe revistave qendrore. Ka botuar edhe 12 libra me poezi, reportazhe, intervista dhe studime letrare e historike që janë vlerësuar nga kritika dhe media në Shqipëri. Për librat e tij janë shkruar mbi 100 artikuj në mediat e njohura shqiptare. Gjithashtu, ka dhënë mbi 20 intervista. Nga librat e tij veçohen: “Figura e femrës në letërsinë shqipe” (2015, studim letrar, redaktoruar nga akademiku prof. dr. Shaban Sinani), “Blliçja, Çidhna dhe Dibra në historiografinë shqiptare e botërore” (2015, monografi historike, redaktor: Prof. Agron Tufa), “Albanian Eurovizion” (2011), “Sekretet e VIP-ave, vol 3 (2011), “Shënime nga Europa” (2010), “Lirika nga Europa” (2010), “Sekretet e VIP-ave” (2006, portrete & intervista exluzive me 90 personazhe VIP), “Shpërthimet e zemrës” (2004, poezi), Sekretet e Miss-eve” (1998, portrete & intervista exluzive me kryebukuroshet shqiptare) etj. Ka dorëzuar te Shtëpia Botuese “Vektor Edition” enciklopedinë tre vëllimëshe mbi aktorët, regjisorët, skenaristët dhe dramaturgët shqiptarë të të gjitha kohrave. Për kontributin si arsimtar, letrar dhe gazetar është përfshirë në librat enciklopedikë “Gazetarë dhe Publicistë Shqiptarë” (2005), “Enciklopedia e Dibrës” (2006), “Një shekull poezi dibrane” (2009), “Historia e Arsimit shqip në Dibër” (2011) dhe “Antologjia e poezisë dibrane” (2003) etj. Është anëtar i Shoqatës së Gazetarëve Profesionistë të Shqipërisë (1995 e në vazhdim) dhe i Unionit të Gazetarëve Shqiptarë (2016 e në vazhdim). Mentor Hoxha u lind në Dibër. Nga viti 1997 deri më 2016 ka banuar dhe punuar në Tiranë. Pas këtij viti ndodhet në Lion, Francë. U diplomua në Universitetin e Tiranës, dega gjuhë-letërsi shqipe, titulli “Mësues për shkollat e mesme” (1995). Ka kryer shkëlqyeshëm me mesatare të notave 9.1 studimet në Master Shkencor (2013-2015), dega Studime letrare, pranë Qendrës së Studimeve Albanologjike në Tiranë, si dhe disa kurse pasuniversitare për mësuesi e gazetari në Angli. Ka punuar: mësues i gjuhë-letërsisë në disa shkolla të mesme dhe 8-vjeçare në Dibër dhe Tiranë, gazetar te “Koha Jonë” (për prefekturën e Dibrës, 1995-1997), gazetar te revista javore “Blic”(1998), redaktor politik dhe shef kulture te gazeta ditore “SOT” (2005-2007) dhe “Telegraf” (2010-2011), kryeredaktor te revista “Personazhe VIP” (2005-qershor 2016) dhe te “Vajza e Ditës” (2008 -qershor 1916), analist dhe opinionist në disa gazeta të njohura shqiptare (2011-qershor 2016) dhe anëtar i Këshillit Botues dhe aksioner te gazeta “Rruga e Arbërit” (2013-2014).
…E MADHE BOTA E FEMRËS
…E mora hënën
në shpirtin tim e vendosa
bëri më pak dritë se dashuria.
…E mora qiellin
në soditjen time e vendosa
para syve të tu u zvogëlua.
…E mora ëndrrën e trishtë
e me të fillova të loz
sa zura emrin tënd gjithçka u fundos.
…Vështrova yllësinë
me syrin zmadhues të një të dashuruari
Ylli Polar s’ish asgjë para yllit të zemrës.
…Kaq e madhe të jetë bota e femrës?
SA TË LIGA JU O FEMRA
…Sa të liga ju o femra
tradhëtare e të pabesa
futi si diell në zemra
më pas bëhi re të zeza.
SI S’TË DESHA PAK MË SHUMË
…Si s’të desha pak më shumë
mbase s’do më kishe ikur
tani më shfaqesh në gjumë
si një kukull e braktisur.
DANS LE FORMATION
…Sa shpejt iku ky «le formation»
iku me shpejtësinë e një komete
por brenda tij gjithë universi frymon
i shtrirë në pesë kontinente.
Blerina nga Kosova, unë nga Shqipëria
Ogan nga Armenia dhe Abud nga Sudani
Fatima, Acha, Lejla nga Algjeria
Lemja dhe Safa nga Siria,
Glorina, Karen dhe Fatimata nga Afrika
Rukia nga Turqia, Intissar nga Tunizia
U mblodhëm në Lion nga e gjitha bota
për të mësuar gjuhën e Volterit.
Shumë kujtime dhe ëndrra digjen përbrenda
sa nuk di ç’të lë e ç’të marr
por sytë ëngjëllor të një madame
të qetë s’do më lënë as në varr.
…Shumë kam bredhur në botë
dhe shumë kam ëndërruar në jetë
por ndihem kaq i emocionuar sot
që ky «Le formation» mbaroi kaq shpejt.
BASHKËSHORTES
…Nëse vdekja më merr mua
Mos u tremb, e mos derdh lotë
Mos i prish syqkat e tua
Kaq të bukur si gjen dot.
Mos loto, e mos mbaj zi
Por kërko e gjej një tjetër
Të të ngroh, të mbaj në gji
Siç të mbajta Ty moj zemër.
…Jeta është porsi deti
Shumë gjëra ka përbrenda
Ndaj po vdiqa shko te tjetri
Dhe pa mua vazhdon jeta.
Mos rindiz zjarrin e shuar
Cili vdiq më su ringjall
Fali tjetrit sytë e shkruar
Nëse zemrën Ty ta fal.
***
Nëse vdekja më merr mua
Mos mbaj zi për fatin tim
Pse të desha dhe të dua
Dil e gjej një tjetër trim.
NËN JASTËKUN TËND
Letrat që t’i sillja nën jastëk i vije
aq shumë më doje sa mbi to dhe flije.
Por ja një mëngjez dhomëzën tek fshinte
ti gjeti jot ëmë letrat e magjishme.
-Ç’të ka ndodhur bijë të tha ajo egër
-malli për një djalë më thumbon në zemër.
Sikur kam një jetë që pranë e kam
dheu nuk më tret në fati na ndan.
Prindërit t’u sulën sikur ç’kishe bërë
dhe mallin ta shkulën për mua të tërë.
…Nën jastëkun tënd tani s’ka më letra
Ti puth tjetër kënd, mua më puth tjetra.
PSE NXITON?
-Pse nxiton vajzë si era
ç’fat i zi të ndiqka pas
-U nxi qielli, e zu reja
buza ime s’ka më gaz.
-Ç’të ka gjetur që fytyrën
loti i rëndë ta ka zënë
-Zemra s’ma duron mynxyrën
se dashnori më ka lënë.
-Mos u tremb e mos hidh lotë
siç ka njohje ka dhe ndarje
-Por ç’të bëj që pa të sot
nuk më duhet jeta fare.
-Pse kaq fort e paske dashur
që nxiton ashtu me vrap?
-Ish i vetmi që kam pasur
ndaj për të dhe jetën jap.
-Po pse iku, pse të la
kur kaq fort e paske dashur?
-Sepse shpirtin ia dha
vajzës tjetër më të pasur.
VAJZA I FLET DJALIT
…Më trego mua e dashur
sa ke njohur gjer më sot?
-Femrat që unë kam dashur
janë shumë e s’i them dot.
-Qenë si unë a më të bukura
më thuaj dua ta di?
-Ca ishin belkëputura
ca të gjata si selvi.
-Aq sa unë a të deshën
a ta bënë trupin zjarr?
-S’mund ta fsheh të vërtetën
për ta marri më ka marrë.
-…Atëherë përse Ti
për çdo natë vjen tek unë?
-Sepse ti më jep në gji
dashuri e mall më shumë
-Ndoshta nesër…, si ato
do të jem për Ty një ish?
-Gjithsesi kjo s’mund të ndodh
se magjinë ma ke prish.
VAJZA I SHKRUAN DJALIT PAS NDARJES
Dora po më dridhet nga mallimi
teksa fjalët i hedh me ngadalë
Ti dikur ishe krejt i imi
Por u ndamë vetëm për një fjalë.
Po ç’të bëra që shpinën ma ktheve
Pse më ndave mua pa një shkak
Si nektar shpirtit tim u derdhe
Më pas helmin më hodhe në gjak.
Vetëm hëna dhe yjtë e dinë
Sa u deshëm dhe u puthëm ne
Por tani të vetmuar rrimë
Si dy zogj mbetur pa fole.
PËRGJIGJIA E DJALIT
Përse ma ndez zjarrin e shuar
Ç’kërkon sërish dua ta di
Ti që me zjarr më ke pushtuar
Një çast mu sule si stuhi.
Që kur u ndamë ndjenja humbi
Gjithçka u shkri si dëborë
Por ja sërish më vjen si plumbi
E më godet në kraharor
Por s’po kuptoj ç’paska ngjarë
Ç’është kjo lojë s’po kuptoj
Ti që një zemër e ke vrarë
Që mund ta ngjallësh se besoj.
LAMTUMIRË MOJ DRENUSHË
…Eja mike më rri pranë
Syri yt shkëlqen si dritë
Brenda teje yjet janë
Rrëzëllim hedhin në shpirt.
Ky mëngjez i bukur shumë
Veç për ne po dritëson
Eja pra, mike tek unë
Rruga e largët po më fton.
S’jam i bukur, por jam zjarr
Di të ndez e di të ngroh
Eja pra më puth me mall
Se nuk dihet kur të shoh.
S’do ta ndjej më kundërmimin
Nëpër flokun tënd të verdhë
Midis ikjes e mallimit
Puthja jonë le të bredh.
Lamtumirë pra, drenushë!
Më thërret udha për larg
Porsi hëna nëpër fushë
Ma ndriço udhën përqark.
Për tu ndarë qenka thënë
Ora e ndarjes ja po vjen
Po në puthjen që kam dhënë
Shpirtin tim brenda gjen.
Ndaj ngado që do të vete
Brenda zemrës do më kesh
Le të çaj lumenj e shtete
Puthja e sotme midis nesh.
MOS MË RRI LARG POR MU AFRO
…Mos më rri larg por mu afro
Dikur të desha si i marrë
E di, tani një tjetër do
Por mua dje më ndizje zjarr.
Ndaj s’di pse ikën, pse ul kokën
Sa herë unë të kaloj pranë
-Je ylli im që ndriçon botën,
dikur më thoje buzëvalë.
Por ylli i djeshëm sot u shua
Një tjetër yll për ty bën dritë
Ndaj sa më sheh më ikën mua
Se yllin tjetër ke në shpirt.
Por, ah, e di, jo shumë larg
Do ta kërkosh yllin e parë
Por s’do ta kesh më atë fat
Do jem për ty një kalimtar.
PËR TY
…Do ta thyej heshtjen me gurët e mallit,
Do ta shtrydhi zemrën sa të dali gjak,
Do ja marr për Ty shpirtin edhe djallit,
Edhe si i ç’mendur do rend nëpër flak’
…Dhe sërish do them; për Ty bëra pak.
PORSI E ÇMENDUR REND KUJTESA
…Sërish më zgjove nga kujtimet
Kur trupi yt mu shfaq aq pranë
Mi solle pranë netë-agimet
Kur dashuri e puthje dhamë.
Plot gjëra ikën…, u harruan
Veç nurit tënd s’i ra shkëlqimi
Me shpirtin tim akoma luan
O gaz dhe ëndërr frymëzimi.
Kaloi kohë…, kaluan vite…
Por Ti s’mu hoqe nga kujtesa
Për mua mbete rreze drite
Gëzimi i shpirtit edhe shpresa
Ndaj dhe tani kredhur në mall
Më vjen së toku me kujtesën
O yll i bukur gjithë zjarr
O prush i ndezur që ngroh jetën.
Nga malli i vjetër gufon zemra
E bukur koha e rinisë
Asgjë tanis’dua nga jeta
Veç syrin tënd ta puth sërish.
Por koha ikën…, më nuk kthehet
As malli i shuar më nuk vjen
Por shpirti im akoma dehet
Kur shpirtin tënd përbrenda gjen.
VAJZAVE
Me hap thëllëze ata ecin
Serbes në shkollë e trotuare
Me një vështrim djemtë ndezin
Më pas si uji fikin zjarre…
TANI S’MË DO POR MË URREN
Sapo të shoh zhdukesh si era
Dhe me inat shpinën ma kthen
Dikur për ty isha pranvera
Tani s’më do, por më urren.
Nuk di ç’të bëra që më ike
Një Zot e di cili ka faj
Mangall me prush për mua ishe
Tani thëllimi me acar.
Por deri kur kështu do jemi
Me ndarjen plumb rrasur në gji
As tungjatjeta më nuk themi
Kur dje u puthëm me furi.
Si gjethe vjeshte dhe kujtimet
Kështu rrëzuar tani janë
Por s’di pse ikën? Pse më fshihesh?
Dhe kaq urrejtje shpirtit mban?
E shoh një tjetër paske gjetur
Dhe nuk të ngroh i vjetri zjarr
Për ty tani jam një i vdekur
Se tjetri puthje ty të fal.
Prandaj kjo ndarje më brengos
Më hedh trishtuar në mendime
Pse dashuria Ty t’u sos
Kur krejt ta fala zemrën time.
Kjo qenka jeta: mall e brengë
Të fal gëzim por edhe dhimbje
Për mua mbete mall dhe helm
Për tjetrin pije e magjishme.
…Mallkuar fati që u njohëm
bekuar dita që u ndamë
nuk di pse dolëm kundra kohës
kur lumturinë kishim pranë
Si diell shndrit kujtim i vjetër
e sotmja nxin porsi thëngjilli
e ç’na u desh kjo luftë e egër
kur dje shkëlqenim porsi dielli.
Pasi u ndamë nisëm luftën
ndaj njëri-tjetrit ngritëm shpatat
në buzët-prush ku ne u puthëm
urrejtja-plumb hapi flatrat.
Po pse kaq shumë u tërbuam
në detin mllef pse kaq të zhytur
kur dje me mall u dashuruam
sot armët egër kemi ngritur.
I mprehëm shpatat e nisëm luftën…
për njëri-tjetrin duam varrë
por që të dy luftën e humbëm
se që të dy mbetëm të vrarë.
SHOQES KONVIKTORE
…U bë shumë kohë që nuk jemi parë
Ndofta njëzet vjet a ndofta më shumë
Floku yt i verdhë me floririn larë
Si pjalmi i luleve kundërmon tek unë.
Të dy në një klasë dhe në një konvikt
Te dehur nga librat, nga ëndrrat e moshës
Bukuria jote i çmendi të rinjtë
Helena e Trojës ishe Ti për kohën.
Edhe sot s’më shqitet bukuria jote
Trupi yt selvi me hiret përbrenda
Syri yt i kaltër sa herë kundronte
Diell edhe dritë hidhte nëpër zemra.
Një konvikt i tërë syri ta kish vënë
Por tre djem të klasës vendi nuk i zinte
Por t’i doje njërin në netët me hënë
Kurse dy të tjerët kridheshin në dhimbje.
…U bë shumë kohë që nuk jemi parë.
Që kur ne maturën mbaruam së bashku
Floku yt i verdhë me arin shpërlarë
Porsi yll i ndezur sërish ndrin së largu.
Ku je tani vallë? Në ç’ëndrra je futur?
Djaloshi që doje, të dashuron prapë?
Të të shoh njëherë sa herë jam lutur
Por s’u pamë kurrë në udhën e gjatë.
Të dy të harruar në fate të ndryshme
Në udhën e jetës, në kërkim të fatit
Por e di një ditë do më shfaqesh pranë
Si diell i bukur që del monopatit.
BALADË DASHURIE
Përmalluar te një park
Mentor Hoxha puth një vajzë
Lulet kundërmojnë përqark
S’pipëtin as gjeth i thatë.
-Marshallah sytë ç’më panë
Lulja lules po i thotë
Mentor Hoxha me një vajzë
Dashuri po bëjnë sot.
E dëgjoi reja lart
Nga zilia i tha erës
-Mentor Hoxha gjithë fat
Puth dy femra përnjëherësh.
Në mbrëmje kur hëna doli
Në vesh era shpejt i tha
-Don Zhuan ky Mentori
U puth sot me katër gra.
Pa kaluar asnjë ditë
Lajmi ra gojë më gojë
-Mentor Hoxha djal i lig
Zuri vajza të mendojë.
…Shpirti i saj u trondit
Tradhëtinë se duroi
Me rrëmbim mori një thikë
Katër herë zëmrën qëlloi.