Sipas Kryeministrit Danez, Kopenhagen po diskuton me Vienën dhe “vendet e tjera” të BE për krijimin e një “sistemi të ri europian të azilit”.
Ndarjet dhe problematikat që kanë vende të ndryshme të BE nga presioni i populistëve janë padyshim duke krijuar idetë më mahnitëse midis udhëheqësve europianë në lidhje me trajtimin e azil kërkuesve që janë refuzuar.
Të martën, më 5 qershor, kryeministri danez Lars Lokke Rasmussen njoftoi se vendi i tij është në diskutim me Austrinë – e cila së shpejti do të marrë presidencën e rradhës të Bashkimit – dhe “vende të tjera” për krijimin e ‘një sistem të ri europian të azilit’. Pika qendrore e pajisjes: krijimi i “qendrave të përbashkëta të pritjes dhe dëbimit në Evropë”, por duket jashtë territorit të BE. Është e qartë po synohet ngritja e këtyre kampeve në ato vende ku do të kishte emigrantë të cilët nuk mund të kërkojnë azil, ose nuk mund të kthehen shpejt.
Z. Rasmussen nuk përmendi vendndodhjen e mundshme të këtyre kampeve. Sipas tij, ata nuk do të ishin “në listën e destinacioneve të preferuara për emigrantët dhe kontrabandistët”. Në fakt, sipas disa burimeve, Shqipëria dhe Kosova janë kandidate për anëtarësim në BE. Kryeministri përmendi kontaktet “me udhëheqësit e tjerë evropianë” dhe tha se ishte “optimist” rreth ngritjes së një projekti pilot deri në fund të vitit. Ideja e hapjes së kampeve në vendet evropiane, jashtë BE-së, po ashtu bartet nga Ministri i Punëve të Brendshme të Austrisë, Herbert Kickl, peshë e rëndë e FPÖ (shumë e djathtë) në koalicionin qeverisës në Vjenë.
Bisedimet e para do të zhvilloheshin në Sofje, në periferi të samitit midis 22 dhe 5 vendeve të Ballkanit Perëndimor më 17 maj. Socialdemokratët dhe populistët e Partisë Popullore të Danimarkës (Dansk Folkeparti, DF), që mbështesin z. Rasmussen në Parlament pa marrë pjesë në qeveri, kanë shprehur mbështetjen e tyre për propozimin e Kryeministrit Liberal. Ministri i Imigracionit Liberal Inger Stojberg u përgjigj se ajo ishte “gjithmonë e gatshme të shikonte ide të mira”, edhe pse paraqiste “sfida praktike dhe ligjore”.
Duke vizituar Brukselin të mërkurën, kancelari konservator austriak Sebastian Kurz paraqiti shtyllat kryesore të presidencës së tij të BE, e cila do të fillojë më 1 korrik. Ai do t’i pëlqente të tërhiqte vëmendjen për dy përparësitë e tij: forcimin e kufijve të jashtëm të Bashkimit dhe propozimet e tij për buxhetin pas Brexit. I pyetur se çfarë i tha z. Rasmusen, ai duhej t’i konfirmonte ato, duke shtuar me kujdes se nuk ishte një projekt i kryer nga presidenca e tij e ardhshme, por “një iniciativë nga një rreth të vogël të cilit Danimarka i përket. Cilat shtete të tjera anëtare do të preken?
Gjermania do të ishte “afruar” por një mik i ngushtë i kancelares Merkel nuk e fshehu skepticizmin e saj. Sa për Francën, duket se është lakuriq. Paris po punon për një tekst për të marrë dosjen e migrimit jashtë rrugës së BE, por nuk mund ta pranonte idenë e kampeve të paraburgimit. “I paimagjinueshëm,” tha një burim diplomatik, “për të parë vendet e Ballkanit të bashkohen në iniciativa të tilla, madje edhe në këmbim të mbështetjes financiare ose përshpejtimin e shqyrtimit të anëtarësisë së tyre.
Komisioni Evropian është i zënë ngushtë. Ai i konsideron projektet në fjalë si “iniciativa kombëtare”, duke theksuar se do të ishte më mirë të kemi një qasje evropiane, bazuar në “vlerat” e Bashkimit. Projektet e mëparshme që synonin krijimin e qendrave “pritëse”, veçanërisht në Libi, ishin hedhur poshtë me kujdes.
