Nga Osservatorio Balcani e Caucaso Transeuropa

Shqipëria po përgatitet për zgjedhjet politike në fund të Prillit. Pas tetë vjetësh në pushtet, qeveria e qendrës së majtë të Kryeministrit Edi Rama po luan për një mandat të tretë, duke u mbështetur aktualisht te një garë e guximshme vaksinash anti-Covid.

Marsin e kaluar, pasi kishte identifikuar rastet e para të Covid në vend, qeveria shqiptare kishte miratuar një regjim të ngurtë izolimi, duke arritur për të frenuar një valë infeksionesh që do të kishin gjunjëzuar sistemin e brishtë shëndetësor kombëtar.

Por me lehtësimin e masave dhe rihapjen graduale në verë, rastet dhe vdekjet filluan të rriten në mënyrë të pashmangshme.

Që nga ajo kohë, vendi ka kryer pak më shumë se 360,000 teste, ka konstatuar 28,000 raste të infeksioneve dhe regjistruar mbi 1,400 viktima.

Fatkeqësisht, shifrat zyrtare nuk shërbejnë për të kuptuar shkallën e vërtetë të pandemisë. Deri në fund të vitit 2020, Shqipëria ishte e fundit në Evropë për nga numri i testimeve dhe siç u zbulua nga një sondazh nga Birn Albania, shifrat e botuara nga autoritetet janë të pjesshme ose konfliktuale.

Ajo që është e sigurt është që deri në tetorin e kaluar, 4900 biznese në Shqipëri u mbyllën, duke lënë mijëra njerëz të papunë.

Sipas vlerësimeve të Bankës Botërore, ekonomia shqiptare ra me 6.7% në vitin 2020. Për më tepër, në nëntë muajt e parë të krizës, borxhi publik shqiptar u rrit me më shumë se 13 pikë përqindje. Kjo është rritja më e lartë në Ballkan, krahasuar me Serbinë 4.9 ose Kosova 2.4.

Përkundrazi, kontributet e drejtpërdrejta ose të tërthorta gjatë ndalimit të emergjencës në Shqipëri me 1.2% të PBB-së, më e ulta në rajon, krahasuar me mesataren e Ballkanit prej 4.3%. Më në fund, për vitin 2021, është parashikuar rritje prej rreth 4%, e cila, megjithatë, do të varet kryesisht nga shpërndarja e vaksinave.

“Fillimi i rremë” me vaksinat

Më 1 janar, Kryeministri Edi Rama njoftoi se kishte arritur një marrëveshje me Pfizer dhe Biontech për blerjen e 500,000 dozave të vaksinave, e para e planifikuar për javën e fundit të janarit. Fushata “Shqipëria buzëqesh” atëherë filloi paraprakisht edhe në lidhje me parashikimet më të mira të qeverisë.

Rama në fakt parashikoi fillimin e vaksinimeve në 11 Janar të kaluar, me një postim të botuar në Facebook një natë më parë. Çuditërisht, qeveria me të vërtetë ka marrë rreth një mijë doza si një dhuratë nga një qeveri mike, e panjohur (dimë vetëm se është një vend anëtar i BE).

Në diskutim është vëmendja dhe ripushtimi i publikut shqiptar, i shpërqendruar nga një seri protestash ose skandalesh pak a shumë serioze që kanë mbytur qeverinë.

Rasti i fundit i indinjatës kombëtare filloi rastësisht nga një postim në profilin në Instagram të “Nusr-Et”, një restorant i njohur në Dubai, i njohur për biftekët me fletë ari të kuzhinierit dhe fenomenit shoqëror Salt Bae. Në dhomën private të restorantit, tryeza e rezervuar për një delegacion shqiptar që përfshinte dy ministra të qeverisë Rama, nënkryetarin e Bashkisë së Tiranës, këshilltarin e komunikimeve të Kryeministrit dhe gruan e tij.

Në krye të tryezës Samir Mane, një nga sipërmarrësit më të njohur dhe të përfolur në Tiranë, për vite afër dhomave të pushtetit dhe përfituesit të kontratave dhe tenderëve të të gjitha qeverive shqiptare të dy dekadave të fundit.

Kryeministri Rama u detyrua menjëherë të specifikojë, duke iu përgjigjur komenteve të ndjekësve të tij, se delegacioni ishte në një vizitë zyrtare për të tërhequr investime, si i ftuar i homologut arab. Por ato ishin ditët kur Shqipëria numëronte vdekjet e shkaktuara nga Covid dhe dëmet nga përmbytjet. Por as qeveria dhe as opozita nuk guxuan të komentonin për praninë e “oligarkut” në darkën në fjalë. Konfirmimi i fillit të artë që lidh politikën shqiptare me biznesin.

Një ditë pas rastit, kryeministri shkoi për të përuruar fushatën e vaksinimit, për të mbyllur polemikat dhe për të bërë shtypin dhe mediat sociale të flisnin për diçka tjetër.

Rreziqet politike dhe shoqërore të fshehtësisë

Më shumë se tre javë pas fillimit të fushatës, autoritetet nuk kanë përfunduar ende administrimin e dozave të para, ndërkohë, ngarkesa e dytë mbërriti me vetëm 1170 doza.

Fushata është e ngadaltë dhe nuk ka parashikime për këstin tjetër. Mungesa e transparencës së cilës i janë shtuar edhe sekretet tregtare. Shqipëria bleu vaksinat, por me detyrimin për të mos zbuluar kushtet e kontratës. Parlamenti, i kontrolluar nga shumica e majtë, më pas miratoi një tekst të fshehtë, të cilin deputetët as nuk e kishin lexuar. Kryeministri thjesht u kërkoi kolegëve dhe qytetarëve të besojnë, duke personalizuar të gjithë fushatën që nga fillimi.

“Më falni për modestinë, por unë jam numri një që lyp” tha ai në një konferencë shtypi duke njoftuar marrëveshjen e arritur me Pfizer.

Pavarësisht sekretit, teksti i marrëveshjes u zbulua në shtyp.

Në rastin më të mirë, megjithatë, gjithnjë e më pak e mundshme, 40,000 doza të tjera të vaksinës do të mbërrijnë në shkurt, të dobishme vetëm për nxitjen e fushatës deri në zgjedhjet e Prillit. 450,000 të tjerët priten në gjysmën e dytë të vitit.

Përshtati në shqip: OraNews.tv