Shqiptari i parë që u dogj nga nazistët

Diel, 01 December 2019 14:17

Ndërsa kemi evidentuar heronj të sajuar të komunizmit, nuk kemi vënë asnjëherë në dyshim vlerën e heronjve që u vranë apo u persekutuan nga bisha naziste. Njëri ndër ta ishte edhe Kozma Nushi. Ai u lind më 15 qershor 1909 në Vuno të Himarës. Qysh i vogël iu bashkua të atit në Sent Etien të Francës, ku ai administronte kafenenë e bashkisë së atjeshme. Gjatë viteve 1923-1926, ai mblodhi dhe hodhi në një bllok 100 këngë patriotike me rreth 4 mijë vargje. Në vitin 1933 ndërpreu studimet dhe filloi punën si kimist në fabrikën ve mëndafshit artificial. I përfshirë në lëvizjen sindikaliste, bashkë me shokët arrin të nxjerrin gazetën “Populli”, e para e këtij lloji. I frymëzuar nga lufta antifashiste, Kozma Nushi vjen në Shqipëri në vitin 1941. Në Tiranë vendosen te një barakë e ngritur për ndërtimin e pallateve të aviacionit. Kozmai drejton lëvizjen antifashiste në Durrës. Në dhjetor 1943, hordhitë naziste rrethuan tre herë qytetin e Durrësit. Gjatë kontrolleve arritën të arrestonin edhe Kozma Nushin. Nazistët e hoqën nga burgu i Tiranës dhe e çuan në Zemun të Beogradit. Meqë në gusht-shtator 1944 këtë kamp filluan ta bombardojnë aleatët, Kozmain e çuan më 16 shtator 1944 në kampin e vdekjes në Mathauzen, sektori Guzden. Nga jeta e rëndë, torturat po ashtu, ai ndërroi jetë më 23 janar 1945. Trupin e dëgjon në furrat naziste. Më 5 gusht 1945, shoku i tij në Francë, doktor Ymer Dishnica shkroi në gazetën “Bashkimi” një nekrologji” të arrirë për të.   

Modifikuar më Hënë, 02 December 2019 16:22
Login to post comments